metropolis m

De Rotterdamse wethouder van cultuur was er, een trotse voorzitter van de Rotterdamse Kunstraad en een blije museumdirecteur. De Gemeente Rotterdam maakte gisteren bekend fors te willen gaan investeren in het Museum Boijmans Van Beuningen. Er is ruim 200 miljoen voor nodig. Het museum zal zeven (!) jaar dicht gaan, maar moet dan, zoals de wethouder het noemde, klaar zijn om te concurreren met de museale wereldtop. Hij noemde het Prado, het Rijksmuseum en het MoMA. 

Eerder was al bekend dat het museum dicht moest, op last van de brandweer, voor een grondige asbestsanering en renovatie, om brandgevaarlijke constructieproblemen te  verhelpen. Maar gisteren werd duidelijk dat dit moment van sanering wordt aangegrepen om niet alleen ‘het hoogstnoodzakelijke’ te doen, maar ook ‘het best denkbare’ voor de positionering van het museum. De verbouwing wordt aangegrepen als een ‘kans’, zoals de voorzitter van de Rotterdamse Kunstraad (RRKC) het noemde, om het museum klaar te stomen voor de toekomst. Met een relatief kleine extra investering van zo’n vijftig miljoen denkt het museum de eigen aantrekkingskracht, zowel in de stad als internationaal, enorm te kunnen vergroten.

Het gaat dan concreet om de inrichting van het gebouw zelf, met zijn onvindbare entree en slechte routing. Maar ook om de positionering van het museum in de omgeving, de gesloten gevel en de slechte inbedding in het Museumpark, met de door alle verbouwingen sterk verkleinde en half losgeslagen beeldentuin achter het museum. Door al die problemen nu integraal aan te pakken, hoopt het museum zichzelf te kunnen gaan heruitvinden voor een aanzienlijk groter publiek. Er wordt een groei verwacht van het publiek tot jaarlijks 500.000 bezoekers.

Tijdens de persconferentie werd een studie van het architectenbureau ZUS getoond, waarin een denkrichting voor het museum-to-be was gevisualiseerd (NB ‘dit is nog niet het ontwerp’, benadrukte directeur Ex). Meest opvallende onderdeel was de manier waarop gekozen wordt voor de oude kern van het museum van stadsarchitect Van der Steur door dat gebouw en de latere Bodonvleugel te verlossen van alle latere aanbouw. Er wordt gesproken van het museum in ‘oude luister herstellen’.

Op de vraag of die sloop (die nog wel wat discussie gaat oproepen mocht het echt zover komen) geen krimp van de tentoonstellingsvloer impliceert, zei Ex dat het gebouw wel kleiner wordt, maar dat dat mogelijk is omdat verschillende functies uit het museum gaan verhuizen naar het momenteel in aanbouw zijnde Collectiegebouw (bijvoorbeeld het restauratie-atelier). Het totale tentoonstellingsoppervlak zal vermoedelijk niet verminderen, maar de expositiezalen gaan wel weer in een veel logischer verband tot elkaar staan. Ex sprak over een ‘inbreiding’ in plaats van een uitbreiding.

Onderdeel van het nieuwe Boijmans is niet alleen herdefinitie van het hoofdgebouw, maar ook de spreiding van diverse museumfuncties over gebouwen in de hele stad. Meest opmerkelijk daarbij is de sprong van het museum naar Rotterdam-Zuid. Het museum wil een dependance openen in de voormalige V&D in het winkelcentrum Zuid, nabij Ahoy. De onderhandelingen zijn gaande, maar nog niet rond. Op z’n vroegst wordt Boijmans op Zuid, waar vooral veel hedendaagse kunst zal worden getoond en zal worden gewerkt aan andere vormen van publieksparticipatie, geopend in 2020.

Zeven jaar is lang, en erg veel is nog onzeker. Niet alleen moet de gemeenteraad nog akkoord gaan, er is nog geen bouwplan, noch een architect die het gaat uitwerken. Het hele verbouwingstraject moet nog worden opgestart volgens de Europese aanbestedingsprocedures. Zeker is alleen dat het gebouw gesaneerd moet en gaat worden en dat er nu een ambitie geformuleerd is waar het college van de gemeente, de Rotterdamse Kunstraad en het museum elkaar in hebben gevonden.