metropolis m

Auke de Vries in het Fries Museum, 2019

Vader en zoon De Vries, beiden kunstenaar, gaan in gesprek over wat ze over en weer van elkaars kunstenaarschap vinden. Ter gelegenheid van het eerbetoon aan vader in het Fries Museum Leeuwarden.

Anne: Jij bent mijn vader en ik ben jou zoon, het blijft een wonderlijk gegeven dat ik voortkom uit jou en Marijke. Jij Auke (1937) groeide op in Friesland op het platteland, zonder enige notie van wat een kunstwereld of kunstenaar zou kunnen zijn, wat waren jouw eerste impulsen?

Auke: Als het er was, was er geen vergelijk of herkenning met zo’n soort leven. En toch tekende ik het landschap. Ik wist vooral dat ik weg moest uit Friesland. Toen ik 17 werd vertrok ik via Den Haag naar Parijs en ontmoette ik kunstenaars. Mijn eerste aanraking met kunstwereld was contact met Frits Klein en zoon Yves.

Anne: Ik, Anne (1977) groeide op in een familie omgeven door cultuur, kunst, boeken, fkk [Freikörperkultur], biologisch dynamische boodschappen, een klimaat anders dan buiten op straat. Jouw leven heeft geleid tot een omgekeerde situatie voor mij in mijn jeugd.

Auke: Toch, het verschil in opgroeien heeft weinig met het uiteindelijk beroep te maken.

Auke de Vries in het Fries Museum

Anne: Ja zo voel ik dat ook. Er is altijd een buitenwereld, anders dan de directe omgeving.

Auke: Inmiddels vertellen we elkaar dikwijls over de telefoon waar we mee bezig zijn. Een tentoonstelling van jou is voor mij nog steeds een verrassing met steeds nieuwe elementen. Maar je kan goed vertellen over de herkomst van je werken. Bij mij is dat anders, er zijn kennelijk beelden die geboren willen worden. De herkenning is achteraf. Misschien is het wel een van de redenen dat ik vaak geen titels aan mijn werk geef. Over het algemeen is tekenen voor mij de manier waarbij dingen zich aandienen.

Auke de Vries in Museum Wiesbaden

Anne: Wat ik fascinerend vind aan jouw werkwijze is dat het werk zo hoogst autonoom en intiem tot stand komt, maar vervolgens in de meest publieke ruimtes wordt geplaatst. Die intuïtieve manier om tot beelden te komen lijkt zich te willen bevrijden van de logica in de wereld om ons heen om er vervolgens een plek in te vinden. Door de schaal van de stedelijke omgeving te onderzoeken, wordt de maat bepaald en dwing je een plek af voor deze krachten. Er zit een soort strijdvaardigheid in om voor het autonome op te komen. Grote sculpturen in de publieke ruimte hebben al snel een politieke connotatie wat de tegenstrijdigheid nog groter maakt.

Auke: Ja dat klopt, Alhoewel de maat relatief is. Sommige werken zijn groot maar komen toch niet groot over. Er is inderdaad heel veel, en vooral veel van hetzelfde in de openbare ruimte en ik voel mij geroepen om daar een andere klank in aan te brengen.

Anne: In mijn eigen werk vindt een tegenovergesteld proces plaats. Ik begin regelmatig vanuit interesse in onderwerpen waarvan ik denk dat die een algemeen wereldbeeld beïnvloeden. Ook als ik die niet volledig begrijp sleep ik het in mijn hol en wordt er iets mee gedaan om tot vormen te komen waarin de onderwerpen in een andere hoedanigheid weer naar buiten komen. Soms inhoudelijk maar het kan ook sculpturaal en ruimtelijk zijn, zoals in de serie Viewfinder. In dit geval heb ik mijzelf beperkingen opgelegd om enkel met elementen van een roze (hippie) bril te werken, en te configureren tot vormen die doen denken aan meubilair. Daarbij word ik ook aangetrokken tot vormen en media die dicht op de huid van een algemene cultuur zitten en minder meteen als kunst overkomen, maar waarvan de functie verschuift.

Auke: We hebben beide een specifieke interesse in wat een publieke sfeer en ruimte kan zijn, ik meer vanuit de architectuur en stedenbouw, jij meer vanuit media.

Anne de Vries, Boids - Tunis, 2011

Anne de Vriesd, gedeelte van de 4 kanaals geluidsinstallatie ‘Submission’, Cell Projects, Londen, 2015

Anne: Over de publieke ruimte gesproken, ik moet denken aan jou werk Für Daphne in Maagdenburg waarvan de naam is ontleend aan de Griekse mythologie waarin de nimf Daphne probeert te ontkomen aan de avances van Apollo en verandert in een laurierboom. Jij hebt haar een alternatief onderdak aan de Elbe geboden. Ook hier gaat het om zoiets als een schuilplaats voor het kwetsbare individu ten opzichten van een algemeen heersende kracht.

Auke: Wat mij weer doet denken aan de werken die jij onlangs hebt gemaakt met (historisch) fotografisch materiaal van protesten en massale sociaal-politieke bijeenkomsten. Hier vindt een versmelting plaats tussen beelden die we kennen uit media en nieuwsberichten en een sculpturale vorm.

Anne: Dat werk heet Boids en verwijst naar een softwaresimulatie die berekent hoe massa’s (zoals insecten) zich gedragen. Maar ik denk dat ik uiteindelijk vooral geïnteresseerd ben in een soort geestverruimende ervaring, dit kan ook via feitelijkheden lopen, wetenschap, muziek om zo een schaal vergrotend perspectief aan te bieden. Ergens zie ik een vergelijkbaar sentiment. Dat van jou is autonoom en roept een illusie op van een hybride samenhang. Tegelijkertijd is het ook heel gedisciplineerd. Dat van mij is hybride van binnenuit, tegenstrijdiger in zijn verbanden en tussen vorm en inhoud maar wel met een vast uitgangspunt.

Auke: Kun je een voorbeeld geven?

Anne: De installatie Submission. De gefragmenteerde hoofden zijn in gesprek met elkaar, we horen flarden van telefoongesprekken die ik voerde met instituten die voorzien in beperkingen, zoals: gevangenissen, kloosters, opvangcentra, meditatiecentra en bdsm clubs. De nadruk ligt op de beschrijving van de huisregels en de sfeer. Vanuit verschillende beweegredenen worden vergelijkbare methoden toegepast om een psychologische staat van zijn te bewerkstelligen. De mogelijkheid om via digitale media vrijelijk contact te kunnen maken met alle uithoeken van de wereld wordt nu aangewend om dit geconstrueerde gebrek aan ruimte met elkaar te verbinden.

Auke: De heersende normen, ik infiltreer ze, jij vormt ze om.

DIT ARTIKEL IS GEPUBLICEERD IN METROPOLIS M NUMMER 2-2016 WHO’S YOUR DADDY. ALS JE NU EEN JAARABONNEMENT AFSLUIT STUREN WE JE HET NIEUWSTE NUMMER 6 NIEUE CRITARIA MET DE 64 PAGINA’S  COLLECTIEBIJLAGE GRATIS OP. MAIL JE NAAM EN ADRES NAAR [email protected]

[figure MM61920]

Auke de Vries is kunstenaar, Den Haag; Anne de Vries is kunstenaar, Berlijn

Auke de Vries, ikv toekenning Gerrit Benner Prijs, Fries Museum, Leeuwarden t/m 5.1.2020

Anne de Vries & Auke de Vries

Recente artikelen