metropolis m

Pei-Hsuan Wang, Ghost Eat Mud: Broeikas (courgettescheuten, weersysteem, sculptuur van Mulan, geluidswerk), (2022), Kunsthal Gent, © Michiel De Cleene

Een speelgoedtrein met Sonic the Hedgehog als passagier raast snel voorbij. Niemand ontkomt aan het voorbijvliegen van zijn kindertijd. Kunstenaar Pei-Hsuan Wang blikt in haar dynamische solotentoonstelling Ghost Eat Mud terug op deze bepalende periode uit haar leven.

Wanneer gedachtes op een warrige en onsamenhangende wijze worden uitgedrukt, spreekt men in het Kantonees van “Ghost Eat Mud”. Pei-Hsuan Wangs solotentoonstelling in Kunsthal Gent ontleent haar naam aan dit gezegde. Bij binnenkomst wordt duidelijk waarom; de verhaalstijl van de kunstenaar is eveneens desoriënterend te noemen. Verzameld over enkele vierkante meters en goed afgebakend door het circuit van een speelgoedtrein, verbeeldt de kunstenaar verschillende hoofdstukken uit haar leven aan de hand van beeldhouwkunst, installaties, geluid- en textielwerk. Als bezoeker stap je haast een kinderlijke droomwereld binnen, het type waarin je zou willen vluchten voor de buitenwereld. Dat die laatste hier door de hoge ruimen van de expositieruimte juist heel goed zichtbaar is, zorgt voor een merkwaardig contrast.

Pei-Hsuan Wang, Ghost Eat Mud: Detail Trein, (2022), Kunsthal Gent, © Michiel De Cleene

De unieke setting van Kunsthal Gent is bij deze tentoonstelling een meerwaarde. Sinds 2018 is het veertiende-eeuwse karmelietenklooster in hartje Gent een bruisende ontmoetingsplek en katalysator voor hedendaagse kunst. Ghost Eat Mud vindt plaats achterin de kerk, op een verhoogd platform, waardoor het afgezonderd is van de drukke mix aan installaties en kunstwerken op de begane grond. Toch nodigde het ratelend geluid van de speelgoedtrein mij al aan de ingang uit om omhoog te kijken, de trappen te nemen en over de indrukwekkende loopbrug te wandelen tot ik bij de mezzanine kwam. Een eerste reactie op de tentoonstelling was echter uitgesteld, doordat het zicht en de toegang tot de installatie mij belemmerd werd aan de voorzijde. Probeert de kunstenaar de spanning erin te houden? Ben ik de uitnodiging vergeten? Het is alsof Wang deze persoonlijke tentoonstelling compact wilt afbakenen in tijd en ruimte. Het is haar wereldje waarin een beperkter publiek warm wordt onthaald. Uiteindelijk, is het opnieuw Sonic the Hedgehog die mij met zijn snelle cirkels rondom Wangs microkosmos naar binnen weet te lokken.

In Ghost Eat Mud volgen we de moeder van Wang en haar oversteek van Taiwan naar de Verenigde Staten

Toeval of niet, dit platform bevindt zich in de apsis van de kerk. Via die apsis richt de westerse christelijke traditie zijn blik op het Oosten, een effect dat bijna ironisch te noemen is;  voor de kunstenaar vormde haar ambivalente positie tussen het Oosten en het Westen een belangrijk vertrekpunt voor de tentoonstelling. Visueel draait dat hier uit op een vruchtbare kruising tussen verschillende culturen, tradities en symbolen. Deze diaspora wordt in Ghost Eat Mud vertolkt via driepersonages en generaties. We volgen de moeder van Wang en haar oversteek van Taiwan naar de Verenigde Staten. Voor de kunstenaar zelf was het de verhuizing naar Europa na haar studies die bepalend bleek voor haar identiteitsontwikkeling. De laatste protagonist is het twaalfjarig nichtje van de kunstenaar, die met haar Taiwanees-Amerikaanse perspectief en jeugdige verbeelding een bron van inspiratie vormt voor Wang.

Pei-Hsuan Wang, Ghost Eat Mud: Broeikas (courgettescheuten, weersysteem, sculptuur van Mulan, geluidswerk), (2022), Kunsthal Gent, © Michiel De Cleene

Het opvallendste onderdeel van Ghost Eat Mud is de pop-up broeikas. Pei-Hsuan Wang heeft hierin enkele courgettescheuten geplant, die ze via een nauwkeurig ingesteld weersysteem (compleet met nevelmachine, ventilatieapparaat en verlichting) in leven houdt. De scheuten zijn souvenirs van Wangs moeder uit Taiwan. Ze nam bij haar laatste bezoek zaadjes van de courgetteplant op haar daktuin terug mee naar de VS, als was het een poging haar familie en leven op dit andere continent te reproduceren en verzorgen. Midden tussen de courgetten in de broeikas staat een gestileerd beeld van een jonge vrouw, toezichthoudend op hun groei en onderhoud. De tentoonstellingstekst maakt duidelijk dat dit een sculptuur van Mulan is, de Chinese krijger vermomd als man uit de gelijknamige Disney-film van 1998. Het verhaal is gebaseerd op een oud anoniem gedicht dat zeer populair is onder kinderen in Oost-Azië. Ook Pei-Hsuan Wang kreeg het verhaal te horen voor het slapen gaan en als je goed luistert hoor je de stem van haar moeder weergalmen in de broeikas, terwijl ze de legende van Mulan voorleest. Als jong meisje was de kunstenaar zeer getroffen door het zien van dit geliefde Aziatische personage in een Disney-film. Haar twee werelden kwamen samen.

Als jong meisje was Wang zeer getroffen door het zien van Mulan; haar twee werelden kwamen samen

Pei-Hsuan Wang, Ghost Eat Mud: Details van Broeikas (links: sculptuur van Mulan, rechts: courgettescheuten), (2022), Kunsthal Gent, © Michiel De Cleene

Een groot schommelpaard in mat glas met een stalen skelet staat aan het andere uiteinde van de compacte tentoonstelling. Is het een verwijzing naar haar kindertijd, naar de trouwe viervoeter van Mulan? Hoe langer je de imposante constructie bestudeert, hoe meer details zichtbaar worden. Een doorgang voor het treinspoor is gemaakt, waarvoor de rug van het paard als gewelf dient. Het geheel heeft iets weg van een twintigste-eeuws station, hoewel de racende trein hier nooit tot stilstand komt en dus geen eind- of beginhalte kent. Een glas-in-loodpaneel vervangt het achterwerk van het dier. Erop afgebeeld is een scène uit de Chinese mythologie met twee weergodinnen in de hoofdrol. Ook vruchten en motieven die verwijzen naar Taiwan, zoals de ananassen die Wangs grootmoeder kweekte en bloesems van pruimenbomen, decoreren het paard.

Net als het glas-in-lood van het speelgoedpaard, versmelt het textielwerk, dat boven de tentoonstelling hangt, met zijn kerkelijke omgeving. Het archaïsche van het wandtapijt wordt echter vervreemd door de illustraties aan beide zijden. Kinderlijke krabbels en een knipogende eenhoorn, gebaseerd op schetsen van Wangs neefje en nichtje, staan in scherp contrast met wat propaganda elementen lijken. De kunstenaar refereert naar het voedselhulpprogramma van de VS in de jaren 60. Het was een geopolitieke stunt waarbij ze Taiwan als niet-communistisch land te vriend probeerden te houden. De meelzakken met Amerikaanse merkslogans erop vonden door de jaren heen hun weg binnen de Taiwanese beeldtraditie, wanneer lokale vrouwen deze begonnen te beschilderen, versieren en verkopen.

Pei-Hsuan Wang, Ghost Eat Mud: Paard, (2022), Kunsthal Gent, © Michiel De Cleene

Pei-Hsuan Wang, Ghost Eat Mud: (Rug van het) Paard, (2022), Kunsthal Gent, © Michiel De Cleene

Pei-Hsuan Wang, Ghost Eat Mud: Paard, (2022) en Textielwerk (Taiwan-VS-België), (2022), Kunsthal Gent, © Michiel De Cleene

Met Ghost Eat Mud slaagt Pei-Hsuan Wang erin om ons op speelse wijze een intieme getuigenis over biraciaal opgroeien en diaspora te geven. Ze heeft in Kunsthal Gent een tijdelijk podium voor haar familiegeschiedenis gecreëerd, waarop de voorgestelde hoofdstukken zowel de verschillen tussen Oost en West, als de schoonheid van een symbiose tussen beide, illustreren.

Pei-Hsuan Wangs solotentoonstelling Ghost Eat Mud is nog t/m 18 december te zien in Kunsthal Gent

An-Katrien Callebaut

schrijft en is projectassistent bij Triënnale Brugge

Recente artikelen