Na een periode van zes weken onderzoek in en met Hotel Maria Kapel, presenteerde Li er op 1 september een slotperformance, vijf dagen na hun eerdere performance bij A Tale of A Tub. In beide performances worden (tijdelijke) conclusies over het wel of geen toegang hebben tot taal en architectuur uit de doeken gedaan.

De gesprekken met Erfgoedmedewerkers van de gemeente Hoorn verliepen in eerste instantie stroef, maar Li hield voet bij stuk. Zo kreeg hen voor elkaar dat de partijen, nog zonder na te denken over het bijbehorende kostenplaatje, een nieuw plan voor de Kapel formuleerden

Verslag van For things not here now –  A Tale of A Tub, Rotterdam 27 augustus 2023
 

Iets na vieren start de performance van Li bij A Tale of A Tub. Bezoeker krijgen een transcript uitgereikt van de tekst ‘Will it start to imagine my body too?’ van Yunfan Tian, iemand met wie Li intensief samenwerkt. De tekst begint zo: ‘I’m Yunfan Tian… I live with progressive spinal muscular atrophy. Sitting in a power wheelchair…’  Reflecties op wat wel en niet voor de Tian in en rond de ruimte toegankelijk is, volgen. Ieder obstakel wordt besproken, van het verhoogde terras tot kleine drempels. Als toehoorders horen we de tekst in het Chinees over de speakers. Op een groot scherm dat schuin in de ruimte is geplaatst zien we een gebarentolk. De performance kabbelt voort. Soms is het ondanks de ondertiteling op het scherm en de aanwezige tolk moeilijk te volgen wat Li zegt. Ik had gewild dat ik al die talen machtig was, dan had ik de dialogen beter kunnen volgen. Tegelijkertijd bedenk ik dat het ontoegankelijke van de performance misschien precies het punt ervan is.

Vanwege de huidige ruimtevullende groepstentoonstelling is de bewegingsruimte bij Tale of a Tub klein voor Li en de tolken; iets wat de kunstenaar benadrukt door een ladder met vier trapspijlen te gebruiken als obstakel. Die ladder wordt ook in de Hotel Maria Kapel ingezet. Waar een brug ontoegankelijke plekken aan elkaar kan verbinden, is een ladder niet voor iedereen begaanbaar. Het vormt zowel een overbrugging als een hindernis.

Langs bij Remixing time through bodily poetics, Hotel Maria Kapel, Hoorn 1 september 2023

Een krullerig roodroze draad lokt toeschouwers over het bordes de kapel in. Binnen staan beeldschermen en camera’s opgesteld. De vier cameraperspectieven worden gebundeld tot één beeld. Vanuit verschillende hoeken kan de performance ook via zoom ervaren worden. Het fysiek aanwezige publiek wordt uitgenodigd het zich vooral gemakkelijk te maken; her en der staan stoelen of liggen zitkussens. Hoewel de performance zich uitstrekt over alle ruimtes op de begane grond, speelt het zich vooral af rondom de bar en de slingerende wenteltrappen. Raffia leidt ons samen met medeperformer, Miiel, door de architectuur van Hotel Maria Kapel. De gebarentolk had zich ziekgemeld, waardoor de performance direct ontoegankelijk was geworden voor niet-horenden. Op een van de trappen had Li tijdens de residentie een enkel verzwikt, terwijl hen de tekst ‘How to build a ramp?’ repeteerde. Voor meer steun hanteerde Li de ladder met de vier spijlen. Miiel geeft Raffia de opdracht de wenteltrap te beklimmen, terwijl hen klem zit in een klein laddertje. Raffia laat Miiel rood raffiatouw door de kapel gooien. Dat type draad wordt gemaakt met dunne repen blad van de raffiapalm; natuurlijk ook een verwijzing naar de naam van de kunstenaar.

In de performance worden de (on)toegankelijkheidsopties van het pand genoemd. Zo is er de lift die wel honderd kilo kan tillen, maar een voedsellift voor de keuken blijkt. Raffia zet de lift in voor het heen en weer takelen van een gedicht geschreven op een rol papier. We zien het papier omhoog en naar beneden schuiven, de inkt verwordt tot onleesbare tekens die op poëtische wijze meer zeggen over de werking van het pand dan de taal zelf.

Beide performances van Li leveren kritiek op de inclusiviteit van de kunstwereld. Dat doen ze niet op een negatieve manier; Li gaat in gesprek met de kunstinstellingen over de grenzen en nog te ontdekken mogelijkheden van toegankelijkheid

Dan ondertitelt Li een video van de dove performer Yanfei Li met gesproken taal; die omgekeerde handeling behoort tot een van mijn favoriete momenten in de performance. Ze past perfect in Li’s werkmethode: het bevragen én omkeren van elke horde, drempel en traptrede. Het kan anders, laat hen zien, zolang we maar gewillig zijn vanuit een ander perspectief te kijken. De videoregistraties via zoom worden begeleid door automatische ondertiteling, die Raffia en Miiel inzetten om ook de imperfecties ervan te benadrukken. Ze gaan in gesprek met het systeem, ‘collar bone’ wordt bijvoorbeeld ‘color boon’. Kleine veranderingen brengen grote verschillen aan in betekenis. En dat laatste geldt natuurlijk ook voor het pand an sich. Relatief kleine aanpassingen, zoals het plaatsen van beugels in het toilet, maken al een verschil.

Terugblik

Beide performances van Li leveren kritiek op de inclusiviteit van de kunstwereld. Dat doen ze niet op een negatieve manier; Li gaat in gesprek met de kunstinstellingen over de grenzen en nog te ontdekken mogelijkheden van toegankelijkheid. Hen zoekt naar manieren waarop kunst ook bezoekers met andere zintuigelijke voorkeuren performance, architectuur en taal kan laten ervaren. Hopelijk worden er zo steeds meer zaadjes geplant, zodat in de toekomst alle liften weer functioneren en er bij alle trappen drempelplaten liggen.