metropolis m

Luciana Lamothe, Insumos Públicos (publieke middelen), 2011. Foto: Cassander Eeftinck Schattenkerk.
Monika Sosnowska, Entrance, 2003. Foto: Cassander Eeftinck Schattenkerk.

Curatoren Marie Frampier, Natasha Ginwala, Jacob Korczynski, Javier Villa, Rieke Vos en Vivian Ziherl ronden in Fluiten in het donker hun curatorenprogramma van De Appel af met een tentoonstelling die inspeelt op het in crisis verkerende Nederlandse kunstklimaat. En ze lijken daarbij niet vies van wat zelfreflectie.

Het resultaat is een tentoonstelling over in- en uitsluiting, binnen en buiten, en over vragen als: Wat is kunst? En waar manifesteert zij zich? Fluiten in het donker roept al dwalend door de Amsterdamse instelling veel vragen op. De tentoonstelling is een totaalervaring, waarin niet meer duidelijk is waar het kunstwerk ophoudt en de curatoriële ingreep begint, of waar publiek ophoudt en performance begint.

Entrance van Monika Sosnowska begint met een dichte deur. Dat is opvallend, zo’n dichte deur. Maar als een dappere kunstkijker betaamt, zwaai ik deze open, benieuwd naar wat daarachter schuil gaat. Verrassend genoeg tref ik hierachter nog een deur en daarna weer één, en weer één. Tijdens het openen van tien deuren voelt het alsof ik in een cartoon terecht ben gekomen. Maar het eenvoudige werk heeft meer impact dan ik op het eerste gezicht zou denken. Het zorgt voor een verwarrende en claustrofobische ervaring en reflecteert daarnaast op de wereld waarin het opereert: het gesloten karakter van menig kunstinstelling.

Met het werk van Luciana Lamothe in de volgende ruimte, lijkt juist een poging te worden gedaan het instituut open te breken. Insumos públicos (Publieke middelen) bestaat uit drie spotlights die naar buiten zijn gericht. Maar schijn bedriegt: de buitenwereld wordt hiermee niet uitgenodigd het instituut te betreden, maar juist ongewild tot onderwerp van de tentoonstelling gemaakt. Hetzelfde principe is terug te vinden in de installatie Sound-on-Sound van Maze de Boer, waar bezoekers via een koptelefoon de geluiden van de straat kunnen beluisteren.

Kunst, publiek en curator zijn nauw met elkaar verweven in een tentoonstelling waarin structuren binnen de kunstwereld onder de loep worden genomen. Ook worden met werken van Jasper Coppens, die pilaren toevoegde aan het gebouw, en Luciana Lamothe, wiens Nightshot geïnstalleerd werd in een opberghok, vanzelfsprekendheden in een nieuw licht geplaatst en de anders onzichtbare plekken binnen de kunstinstelling onder de aandacht gebracht. Door grenzen op te zoeken worden in de tentoonstelling grote vraagstukken aangesneden. De jonge curatoren doen gelukkig geen verwoede poging hierop antwoorden te geven.

Fluiten in het donker
Groepstentoonstelling van De Appel Curatorial Programme 2010/2011
21 mei tot en met 26 juni 2011
De Appel, Amsterdam

Sanneke Huisman

Recente artikelen