metropolis m

Het digitaal lezen van boeken via e-reader of computer is snel gemeengoed aan het worden. In 2012 werden meer dan een miljoen e-books verkocht in Nederland. Maar hoe zit dat met digitale kunstboeken en –tijdschriften? Zijn die er? En zo ja, waar zijn ze te vinden? Hier een verkenning van het digital publishing op kunstgebied.

Een van de weinige uitgeverijen van digitale kunstboeken is het Amerikaanse Badlands Unlimited, opgericht in 2010 door beeldend kunstenaar Paul Chan. Badlands Unlimited richt zich naast e-books ook op gedrukte boeken in gelimiteerde oplage en kunstwerken in digitale en gedrukte vorm. (In het oktober/november nummer van afgelopen jaar van Metropolis M is er een artikel aan deze uitgever gewijd.)

De nieuwste e-books van Badlands Unlimited zijn AD BOOK van het New Yorkse kunstenaarscollectief BFFA3AE over reclame-uitingen en Marcel Duchamp: The Afternoon Interviews van Calvin Tomkins met audiofragmenten van een interview tussen Tomkins en Duchamp. Badlands Unlimited heeft dan ook graag dat de e-books die zij uitgeven optimaal gebruik maken van de uitgebreide mogelijkheden die het digitaal publiceren met zich meebrengt.

Guggenheim Reader Series: Russia

Ook grotere uitgevers beginnen met het uitgeven van ebooks, maar nog in bescheiden mate. Bij J&L Books, Gregory R. Miller & Co., het Guggenheim Museum, JRP|Ringier, Independent Curators International en Metropolis Books zijn titels verkrijgbaar als The Guggenheim Reader Series: Russia en Kippenberger, The Artist and His Families van J&L Books.

KT Press uit Londen geeft ook e-books uit, maar dan speciaal gericht op vrouwelijke kunstenaars en feministische theorie. In 2012 zijn ze gestart met een nieuwe serie digitale boeken over hedendaagse vrouwelijke kunstenaars als Chila Kumari Burman en Fran Cottell. In 2013 gaan ze verder met de serie, waarin ze naast tekst ook fotodocumentatie en videoclips bieden.

Niet over digitale kunst maar over fotografie gaat Daylight Magazine van de Amerikaanse uitgever Daylight. Het laatste nummer is alweer van herfst 2011, maar in de tussentijd zijn er wel een aantal podcasts verschenen waarin fotografen vertellen over hun werk terwijl je het werk in beeld ziet. Zoals de podcast van voormalig Magnum fotograaf Jeff Jacobson deze maand.

In Nederland hebben we V2_ die e-books publiceert, waaronder de Blowup Readers, die gratis de downloaden zijn van de website. Een van de laatste uitgaves is New Aesthetic, New Anxieties, met essays van onder andere David M. Berry, Michael Dieter, Michelle Kasprzak en Nat Muller over de nieuwste hype in de digitale kunstwereld: de New Aesthetic. New Aesthetic is een term van James Bridle uit 2011 die probeert de esthetiek van onder andere drone fotografie, glitch kunst en 8-bit net nostalgie te beschrijven.

screenshot van AR[t]
screenshot van Digitalarti

Veel digitale uitgaves blijken over de digitale cultuur en kunstwereld te gaan net als New Aesthetic, New Anxieties. Zoals het tijdschrift AR[t] van ARlab in Den Haag. Dit tijdschrift, waarvan het tweede nummer in november 2012 is verschenen, gaat over augmented reality, kunst en technologie en is online te lezen. Ook Digitalarti, het internationale tijdschrift voor digitale kunst uit Parijs, is in zijn geheel op internet te vinden. Het nieuwe nummer is net uit en bevat naast tekst en beeld ook video content.

Een maand geleden is het nieuwe nummer van Dots uitgekomen. Dit Nederlandse tijdschrift voor digitale kunst dat vier keer per jaar uitkomt is als app verkrijgbaar via iTunes en wordt uitgegeven door Studio Locomoco. Ook andere kunsttijdschriften, zoals Flash Art, Monopol, en Artforum , zijn naast hun papieren versie als app voor de iPad beschikbaar via iTunes.

We zien dus dat de meeste uitgevers op kunstgebied nog voor papier kiezen. Dat terwijl het digitaal uitbrengen juist voor kunstboeken en –tijdschriften veel voordelen heeft; audio, video en hypertekst kunnen worden toegevoegd, zodat wanneer het boek bijvoorbeeld over videokunst gaat, je daadwerkelijk de video’s kan zien. Maar zo ver zijn de meeste uitgeverijen helaas nog niet.

Loes van Beuningen

is kunsthistoricus

Recente artikelen