metropolis m

Natuurlijk, wie de conferentie van de transmediale volledig wil volgen, geraakt helemaal niet bij deze concerten. Het volledige programma doorgronden, met dagelijks zeven à acht panels en discussies, twee film screenings, key notes en nog wat presentaties tussendoor, is op zichzelf al een opgave. Je kan altijd een uitstapje maken naar de installaties verspreid door het hele gebouw, zoals de Hate Library (2017) van Nick Thurston die online hate speak in een soort hedendaagse encyclopedie per land voor ons archiveert, of de prachtige installatie A Becoming Resemblance (2015-18) waarbij een gehele ruimte gevuld is met dertig alternatieve ‘gezichten’ van Chelsea Manning, 3D-geprint en gefabriceerd op basis van Mannings DNA door Heather Dewey-Hagborg. Transmediale lijkt soms in een gek evenwicht te zitten tussen droog theoretisch symposium en wervelend programma dat een brug slaat tussen kunst en digital culture.

Op sommige momenten zitten ze er prat op, met de performance Unpacking Finding Fanon: Media Minerals van Larry Achiampong en David Blandy bijvoorbeeld, aansluitend op hun video-installatie Finding Fanon (2015-17) te zien in de exporuimte. Frantz Fanon (1925-1961), de inspiratie voor hun werk, was een Franse postkoloniale denker die stappen zette richting radicaal Marxistisch humanisme en antiracistisch denken. Achiampong en Blandy groeiden beiden op in Londen, maar ontdekten dat hun vriendschap niet altijd hun verschillende etnische achtergrond kan overbruggen, iets waar ze naar op zoek gaan via Fanon’s denken in hun eigen videowerk en in een manipulatie van de bekende videogame Grand Theft Auto. In hun performance begeleiden ze, soms klungelige, beelden van henzelf met een half poëtisch, half theoretische voice-over terwijl ze door het publiek bewegen.

Dit soort aanvullende performances zijn een meerwaarde voor de expositie, die als titel Territories of Complicity heeft en een format waarbij elk werk in zijn eigen donkere genummerde ‘hokje’ gestoken wordt, geïnspireerd op belastingvrije handelszones. Dit werkt af en toe prima, maar meestal slaat het de werken nogal dood, zoals gebeurt met Yurri Pattinson’s overigens interessante citizens of nowhere (context collapse) (2017). Het is vaak pas wanneer je het zien van de installatie combineert met een talk van de kunstenaar(s) of het onderwerp, dat het echt binnenkomt.

Zo komt ook Zach Blas performen in lijn met zijn werk Contra-Internet (2014-18), een video-installatie gecentreerd rond een sci-fi scenario waarbij het internet “niet overleden is, maar een volgende fase in is gegaan” en hij een soort futuristische God ter tonele brengt die noch man noch vrouw is, tezamen met een Japanse robot genaamd Azuma, een zeer seksistische meisjesfiguur dat eenzame mannen gezelschap houdt. Dit alles werkt vooral esthetisch prikkelend in de video, en ook de teksten uit The End of the Internet (As We Knew It), het academische artefact dat Blas schreef, zijn niet oninteressant maar zijn discussie met Aria Dean (curator en schrijver) was dan weer rommelig en ongemodereerd.

Overigens is dat iets waar transmediale wel vaker last van heeft: het praten tijdens panels en discussies zijn beloop laten gaan en vergeten te kaderen waar het nu juist om gaat of waar deze denkbeelden vandaan komen. Dit zorgt er soms voor dat een niet doorgewinterde transmediale bezoeker denkt eerst een jaar mediatheorie nodig te hebben alvorens het symposium te kunnen volgen, en ook rijst af en toe de vraag tijdens de talks waar het artistieke zich nu precies ophoudt. Natuurlijk zijn zaken zoals financialization, forensic oceanography, blockchains of cryptoeconomics interessant en tevens relevant voor een artistieke praktijk vandaag, maar af en toe mag de lijn wat sneller terug getrokken worden naar de ‘art’ van ‘art&digitalculture’.