metropolis m

Daniel Vorthuys, Kunstprogramma Perspectives, 2019 (c) Kunstfort bij Vijfhuizen, foto Fabian Landewee

Afgelopen weekend werd in Kunstfort Vijfhuizen het nieuwe seizoen geopend met een programma bestaand uit lezingen, performances en een eendaagse tentoonstelling.

Als uitgangspunt van het programma heeft Kunstfort Vijfhuizen gekozen voor het thema ‘community aesthetics’; de esthetiek van het alledaagse samenleven. Het landschap en de architectuur spelen een belangrijke rol in het programma. Het Kunstfort wil naar eigen zeggen uiteenlopende werelden gelijktijdig laten bestaan. Onder de titel Perspectives is er een divers programma met zowel gevestigde kunstenaars als lokale makers en kunstenaar, die via een open oproep verworven en geselecteerd zijn. Het is de bedoeling is om niet alleen de kunstkenner maar ook de niet-goed geïnformeerde liefhebber te bereiken.

Voor wie het niet weet: Kunstfort Vijfhuizen is een unieke locatie omdat het de bedoelde functie nooit heeft kunnen vervullen. Het fort is gebouwd als onderdeel van de Stelling van Amsterdam, maar met de opkomst van de vliegtuigen is het bij oplevering al overbodig gebleken. Het is een bijzonder gebouw, destijds was het een zeer innovatief ontwerp als betonnen gebouw, dat sinds 2005 in gebruik is als kunstcentrum. Onder de huidige artistiek directeur Zippora Elders speelt het thema sciencefiction een belangrijke rol in het tentoonstellingsprogramma.

Het Kunstfort bestaat diverse ruimtes die zijn verbonden met soms zeer lange gangen met daaraan weer andere ruimtes waar kunstenaars een plek gekregen hebben. De kleinere nissen zijn een contrast met de grotere loods er tegenover, die ook tot het Kunstfort-complex behoort en waar afgelopen zaterdag ook van alles te zien is. Bij binnenkomst in het fort zelf is er een landschap van voedsel, verzorgd door Malissa Cañes Sabus die als ik binnenkom nog volop bezig is het in te richten. Het ziet er heel realistisch uit, zodat je bijna vergeet dat het ook echt eetbaar is. Er is gras van spinazie en aarde van gekruimeld chocoladecake. Aan het einde van de dag wordt het werk opgegeten door de bezoekers van het evenement, zo wordt me verteld.

Malissa Cañes Sabus, unstprogramma Perspectives, 2019 (c) Kunstfort bij Vijfhuizen, foto Fabian Landewee

Kunstprogramma Perspectives, 2019 (c) Kunstfort bij Vijfhuizen, foto Fabian Landewee

Achter het werk van Sabus zijn nog drie kleine ruimtes te bezoeken. In de eerste ruimte is een film te zien van Quynh Dong waarin we de ouders van Dong door een vreemd sprookjeslandschap zien bewegen. De objecten in het landschap hebben onnatuurlijk felle kleuren en zijn vaak uit proportie waardoor de personen die zich door het landschap bewegen niet op hun plek lijken. We zien een landschap dat volledig geknutseld is en kunstmatig, zelfs vervreemdend en bizar, op het ongemakkelijke af. Michael Guidetti laat in zijn film ook een volkomen kunstmatig landschap zien, dat volledig op de computer is gemaakt. Het verbeeldt een desolate wereld die gevoelsmatig perfect aansluit bij de militaire omgeving van het fort. Anders dan de film van Dong, lijkt Guidetti een minder rooskleurige narratief te willen tonen. De geanimeerde figuren bewegen zich door verschillende omgevingen en voeren alledaagse taken uit, net zoals de mensen in de film van Dong. In de film zien we een figuurtje dat op zoek lijkt te zijn naar iets. Misschien naar zichzelf? Of misschien naar een ander om niet alleen te hoeven zijn? Het nachtmerrieachtige tafereel contrasteert sterk met de kinderlijke en hoopvolle wereld van Dong.

Kunstprogramma Perspectives, 2019 (c) Kunstfort bij Vijfhuizen, foto Fabian Landewee

Quynh Dong, Kunstprogramma Perspectives, 2019 (c) Kunstfort bij Vijfhuizen, foto Fabian Landewee

De evenementen zijn al even uiteenlopend als de kunstwerken. Er zijn verschillende lezingen van kunstenaars die iets vertellen over hun werk, maar er is ook een proeverij en een performance. Identiteit is het onderwerp in de performance van Daniel Vorthuys, die buiten in de gure wind plaatsvindt. In verschillende kostuums gaat Vorthuys een onbegrijpelijke dialoog aan met performer en choreograaf Anna Riley-Shepard. Tijdens de performance wordt de muziek aangepast, wordt er omgekleed en zien we de spelers zich opmaken. De openheid lijkt te suggereren hoe gemakkelijk het is om van identiteit te wisselen, maar maakt je als toeschouwer ook onzeker. Je weet niet zo goed of wat je ziet wel echt bedoeld is als onderdeel van het geheel te worden gezien en geduid, of dat er andere redenen voor zijn. Die onzekerheid en vervreemding worden versterkt doordat de performance zich buiten afspeelt.

Daniel Vorthuys, Kunstprogramma Perspectives, 2019 (c) Kunstfort bij Vijfhuizen, foto Fabian Landewee

Daniel Vorthuys en Anna Riley-Shepard, Kunstprogramma Perspectives, 2019 (c) Kunstfort bij Vijfhuizen, foto Fabian Landewee

In Perspectives zijn verschillende perspectieven beloofd en zeker ook geboden. Gezien de brede opkomst van mensen uit de buurt, maar ook, onder andere, een hele klas van de Gerrit Rietveld Academie lijkt het doel bereikt. 

Kunstprogramma Perspectives, 2019 (c) Kunstfort bij Vijfhuizen, foto Fabian Landewee

Lezing Johannes Schwartz, Kunstprogramma Perspectives, 2019 (c) Kunstfort bij Vijfhuizen, foto Fabian Landewee

Nachtprogramma Perspectives, foto Simon Trel

Psarepctives, Kunstfort Vijfhuizen, 9.3.2019. Meer informatie hier

Deelnemende kunstenaars en instellingen zijn o.a.: Benedikte Bjerre, Malissa Cañez Sabus, Challenging Jewelery / Master program of BLESS, Quynh Dong, Michael Guidetti, Haarlemmermeermuseum De Cruquius, Richard John Jones, Glenn Ryszko & Lotte Lara Schröder, Johannes Schwartz, Dan Solbach, Michelle de Vaan, Daniel Vorthuys, Jay Tan & Geo Wyeth. Naar aanleiding van de Open Oproep in de regio zijn KeraMabel en Nicolette Swaak uitgenodigd. Met speciale dank aan Bruno Zhu.

Malou Koster

is registrar bij het Dordrechts Museum

Recente artikelen