metropolis m

Mitch E[stein, DAD, 2004, still

Dit is ‘Dad’, de vader van fotograaf Mitch Epstein, een huurbaas en detailhandelaar in Holyoke (Massachusetts, VS), terwijl hij verwikkeld is in een hevig gesprek met de bewoners van zijn appartementsgebouw. Na een brand is het pand onbewoonbaar verklaard, maar de huurders zijn er teruggekeerd, via José, bij wie ze dachten een huurcontract te hebben getekend. Dad, die in Miami herstelde van een hartoperatie, weet van niks en gelast ze onmiddellijk het pand te verlaten. Hij zoekt de confrontatie, zonder een spoor van angst, zonder compassie ook. Het is bitterkoud in Holyoke, de avond valt, er ligt sneeuw in de straten. Bibberend slepen de bewoners met hun spaarzame bezit. Er zijn smeekbedes, maar Dad blijft onvermurwbaar: zij moeten weg, ‘out’, ‘out’, ‘out’.

Het contrast tussen de welvarende huisbaas en de arme onderklasse is groot. Maar dat is niet het hele verhaal. Hier staat de onmacht van de een recht tegenover de onmacht van de ander. Dads schijnbare handelingsvaardigheid is een stuiptrekking met dramatische gevolgen. Er zijn alleen verliezers.

De geschiedenis wordt verteld tegen het decor van Holyoke, een welvarende industriestad die veranderd is in een drugshol. In de voorheen bloeiende buurten dreigt overal geweld. Dad’s vrouw maakt zich zorgen. Vorige week nog hebben huurders een huurbaas doodgestoken. Maar Dad stap overal op af, onbevreesd, om zijn recht op te eisen, zonder aanziens des persoons.

Epstein schetst het portret met mededogen, maar ook vol onbegrip. Hij laat een grafoloog het handschrift van zijn vader duiden, die constateert dat hij iemand is die cirkeltjes tekent waar anderen een punt zetten; voor de grafoloog een teken van zelfgenoegzaamheid, iemand die vervuld is van zichzelf en niet erg geneigd naar anderen te luisteren. In een andere scène vertelt vader glanzend van trots hoe hij alle schroom die hij als twintiger nog had van zich af heeft geschud en alle aanwezige vrouwen wil zoenen. ‘Wie heb ik nog niet gehad?’

De film Dad, die nu nog een week te zien is in Museum Helmond, toont het leven van een broze tachtiger, een trotse huisbaas en voormalig succesvol meubelhandelaar, die langzaam de grip op zijn leven kwijtraakt. Hij is een hartpatiënt met pacemaker, die blij mag zijn dat hij nog leeft. Niet alleen zijn gezondheid en huizenbezit kalft af, ook de meubelzaak Epstein Furniture die zijn familie geërfd heeft van hun vader is failliet, ten onder gegaan aan familieruzie naar aanleiding van veranderende economische omstandigheden. Het zal niet lang meer duren of Dad is alles kwijt.

De film tekent, zoals al Epsteins in Helmond getoonde werk, de teloorgang van Amerika. De Amerikaanse droom gaat niet langer op. Het land dat altijd zei iedereen een gelijke kans te willen geven om daar, in het land van de onbegrensde mogelijkheden, zijn leven te verbeteren, is hopeloos de weg kwijt. Het weet niet meer wat toekomst is.

In een sleutelscène, vraagt de zoon vraagt aan zijn vader of hij geen ethische gedachten heeft bij zijn acties. Vader zwijgt, zegt niks. ‘Heb je me verstaan, pa?’ Na enkele lange secondes volgt ‘yes I have’, maar hij geeft geen antwoord.

[blockquote]De film Dad, die nu te zien is in het Museum Helmond, toont het leven van een broze tachtiger, een trotse huisbaas en voormalig succesvol meubelhandelaar, die langzaam de grip op zijn leven kwijtraakt

DIASHOW - KLIK OP FOTO OF PIJL Mitch Epstein, Dad, 2004

Dad blijft onvermurwbaar

Een rondje waar iedereen een punt zet

Dad schept op over vrouwen

Dad doet er het zwijgen toe 

Dad is het hoogtepunt op de pakkende tentoonstelling van Mitch Epstein in Museum Helmond. Er in worden in het museum enkele indrukwekkende fotoseries getoond, onder andere over de meubelzaak van vader, de afwikkeling van het faillissement, en de dramatische impact van de energie-industrie op het Amerikaanse landschap. Dat is gelaagd fotowerk, monumentaal, maar tegelijkertijd vol gevoel van detail waarin een dramatische verhaallijn duidelijk wordt, met altijd kritische subtekst. 

Maar het is in de film Dad waarin Epstein erin slaagt zijn typische fotografenesthetiek, die van de werkelijkheid een filmset maakt, los te laten en te kiezen voor een onvolmaakt uitgekaderd verhaal dat juist door zijn sobere directheid veel meer impact heeft.

Zaaloverzicht Mitch Epstein, Museum Helmond, 2020

Mitch Epstein, Museum Helmond, Helmond, t/m 9.2.2020 

Domeniek Ruyters

is hoofdredacteur van Metropolis M

Recente artikelen