metropolis m

Heidi Fitri

Glibberige massa’s, vertrapte eierschalen en houten klompen: Vera van Nuenen ging langs bij de afstudeertentoonstelling van ArtEZ en sprak met enkele studenten over hun eindprojecten.

De studenten van de BEAR Fine Art afdeling van ArtEZ tonen hun afstudeerwerk op twee verschillende, maar nabijgelegen locaties. Er is een duidelijk verschil te zien in sfeer. Waar op locatie Oude Kraan 26 vooral kleinere werken te zien zijn, tentoongesteld in witgeschilderde, museumachtige ruimtes, maakt die institutionele inslag op locatie Oude Kraan 74 ruimte voor een meer experimentele benadering. Lokalen en studio’s zijn er omgetoverd tot expositieruimtes vol grote, uitbundige en hier en daar haast vulgaire kunst, zoals dat van Ajna Lőrincz: lichamelijke vormen en huiden die in de ruimte hangen en over de grond kruipen.

Ajna Lőrincz

De titel ‘Full: Filled’ verwijst – zo lees ik in het expositieboekje dat bezoekers bij binnenkomst meekrijgen – naar de dankbaarheid die de studenten voelen richting hun studie en het enthousiasme waarmee ze de toekomst tegemoet treden. Opvallend is dat aan veel projecten grondig onderzoek ten grondslag ligt; studenten hebben zich verdiept in talloze culturele theorieën en tonen veelal expliciet maatschappelijk geëngageerd werk. Verschillende terugkerende thema’s vallen me op, waaronder feminisme en vrouwelijkheid.

Lokalen en studio’s zijn omgetoverd tot expositieruimtes vol grote, uitbundige en hier en daar haast vulgaire kunst, zoals dat van Ajna Lőrincz: lichamelijke vormen en huiden die in de ruimte hangen en over de grond kruipen

Feminisme en vrouwelijkheid

Ik spreek met Mijke Ambaum over haar project Echo and Other Songs: een mixed-media installatie die de kunstenaar maakte over catcalling, vrouwenprotesten en de warme sociale interacties die tussen vrouwen kunnen plaatsvinden. Elk onderdeel van de installatie dient niet alleen een archief van die interacties, maar ook als een object waarmee opnieuw een ruimte gecreëerd kan worden waarin vrouwen zich veilig en gehoord voelen. Zo kunnen de houten ronde objecten met daarin feministische uitspraken gekerfd tijdens protesttoespraken gebruikt worden als zitmeubels. De video op de achtergrond toont een handwerksessie waarin Ambaum met familie en vrienden lappen stof aan elkaar aan het borduren zijn. Dezelfde lappen dienen nu als als stoffering van de twee autostoelen die in het midden van de ruimte staan. Ik vraag Ambaum hoe ze erop kwam keramieken Gatorade-flessen op het kunstwerk te plaatsen. Ze werden tijdens een vrouwenmars in Austin uitgedeeld door een medeprotesteerder, legt ze uit: als brandstof. De kunstenaar ziet Gatorade als metafoor voor de brandstof die ons gaande houdt. De flessen geven een speelse touch aan het verder toch vrij beladen afstudeerwerk.

Een paar ruimtes verderop is het ‘bubbly’ werk The Erotic Morphology van Fie Bekkers Andersen te zien. Aan de muur hangen enorme roze foto’s waarop vlezige, glibberige massa’s te zien zijn. De kunstenaar ‘viert de vrouwelijke vorm’ en de beelden doen inderdaad denken aan lichamen, hoewel ze veel aan de verbeelding overlaten. Hetzelfde geldt voor het levensgrote object dat ernaast staat, bestaande uit enorme ballen. Het werk zou de bezoeker moeten ‘vangen’ en dat doet het. ‘De kracht van vrouwelijkheid is hier.’

Mijke Ambaum

Fie Bekkers Andersen

Heidi Fitri plaatste vrouwelijke lichaamsdelen van plastic op de grond, plaatste een ‘no’op de muur en maakte kaarsen met teksten over de ‘perky tits’ die ze ooit had, maar inmiddels vaarwel heeft moeten zeggen. De installatie, getiteld My Mother is the Knot that Makes a Home, vormt een welkome luchtige afwisseling te midden van de verder veelal zwaarbeladen werken. Fitri’s ironische werken laten mij lachen en reflecteren op mijzelf als vrouw. Wat is vrouw zijn eigenlijk?

Egg/shells

Het afstudeerwerk van Paloma Jet Plantenga kondigt zich aan de buitenkant van het lokaal aan met de woorden ‘Eggnostic Shellshock’. Binnen tref ik een chaotische ruimte vol geelwitte kleding, lege eierschalen en gedroogde bloemen aan. De aangrenzende tweede ruimte ligt bezaaid met lege eierdozen waar je als bezoeker overheen moet lopen om naar het videowerk Eggnostic Shellshock Demo!! Final je?3?.mp4 te kijken. Ik durf de dozen niet kapot te lopen en loop heel voorzichtig naar de overkant. Net zoals Jet Plantinga ben ik me bewust van de breekbaarheid van een ei.

Paloma Jet Plantenga

De kunstenaar vertelt mij dat haar alter ‘eggo’ Eggnostic Shellshock een sound Cloud rapper is met een eggistential dread. Of, in makkelijkere woorden: Jet Plantinga is gefascineerd door het ei, en vraagt zich af wat voor levenslessen we uit het ei kunnen halen. Om daarachter te komen omringt ze zichzelf met voorwerpen die te maken hebben met het ei, wat resulteert in de chaotische ruimte die ze hier tentoonstelt. Op een gegeven moment toont de video het alter eggo van de kunstenaar; gehuld in een eigele regenjas staat ze onder de douche en identificeert ze zich met een ei.

De kunstenaar vertelt mij dat haar alter ‘eggo’ Eggnostic Shellshock een sound Cloud rapper is met een eggistential dread

Andrew Veloso Watkinson

Het eindwerk When the Body Dissapears van Andrew Veloso Watkinson weet mijn interesse meteen op te wekken. Aan de zijkanten van de studio hangen grote rode doeken met daarop allerlei patronen en een man die erin lijkt te verdwijnen. De kunstenaar vertelt me dat hen in diens werk op zoek is gegaan naar onsterfelijkheid. Wat is onsterfelijkheid, en willen we eigenlijk wel onsterfelijk zijn? Pronkstuk van de tentoonstelling is de keramische ‘shell’ die we de kunstenaar zien dragen in een video-opname van een korte performance. Watkinson verwijst hiermee naar oude rituelen, waarin schelpen dienen om het lichaam te beschermen.

Een rondgang langs Product Design en Fashion Design

Buiten Full: Filled om tref ik in het Rietveld-gebouw de kleurrijke werken van de Product Design studenten aan. Het werk Fantasty Dip van Floor Lakersveld, bijvoorbeeld. De ontwerper ontwikkelde een alternatief verpakkingsmateriaal voor groeten en fruit dat 100% natuurlijk én eetbaar is. De Fantasty Dip is niet alleen tof om te zien, het nodigt de kijker ook uit mee te doen door de groentes op te pakken en de fantasty dip te voelen. Het is een mooi product en een origineel antwoord op ons overtallig plasticgebruik.

Mijn zoektocht naar de modeprojecten van de Fashion Design eindexamenstudenten bleef helaas onbeantwoord. De eindprojecten van de groep afstudeerstudenten werden niet fysiek, maar in een video getoond – een wat kille bedoeling. Terug bij Product Design komt het werk Walk on Wood van afstudeerstudent Maxim Verheul verassend genoeg dichter in de buurt van de modepresentatie die ik verwachtte.

Floor Lakerveld en Maxim Verheul

Over zijn gestileerde klompen vertelt Verheul dat hij wilde breken met het stereotype dat klompen enkel gedragen worden door boeren. Klompen kunnen ook fashionable zijn, vindt Verheul. Met zijn klompen wil hij zorgen voor een comeback en de klompen maken tot de genormaliseerde producten die ze ooit waren. De klompen van Maxim zijn hip en werken met hedendaagse trends; sommige hebben een hak, andere hebben een Nike schoen eraan bevestigd. Of ze comfortabel lopen vraag ik me af, maar modieus zijn ze zeker.

IN AUGUSTUS Bij METROPOLIS M NUMMER 4 PRESENTEREN WE WEER ONS JAARLIJKSE OVERZICHT VAN DE EINDEXAMENS MET PORTRETTEN VAN EEN ZEVENTIGTAL AFSTUDEERDERS AAN NEDERLANDSE EN BELGISCHE KUNSTACADEMIES. ALS JE JE NU ABONNEERT STUREN WE JE DIT NUMMER GRATIS OP. MAIL JE NAAM EN ADRES NAAR [email protected]

Alle foto’s zijn gemaakt door de auteur

De afstudeertentoonstelling van ArtEZ in Arnhem was t/m afgelopen zondag te bezoeken

Vera van Nuenen

is onderzoeker en criticus van Art, Culture & Fashion

Recente artikelen